Buồng trứng đa nang, u nang buồng trứng
BUỒNG TRỨNG ĐA NANG
Hội chứng buồng trứng đa nang hay còn được gọi là hội chứng Stein-Leventhal, do Irvine F. Stein và Michael Leventhal mô tả đầu tiên năm 1937. Đây là bệnh gây ra do tình trạng rối loạn nội tiết và là một trong những nguyên nhân thường gặp gây vô sinh do không rụng trứng hay rối loạn phóng noãn.
Hội chứng buồng trứng đa nang chiếm tỷ lệ khoảng 6-10% phụ nữ trong tuổi sinh đẻ. Bệnh thường xuất hiện ở tuổi dậy thì nhưng cũng có thể xuất hiện vào tuổi từ 20 đến 25.
1. Nguyên nhân gây hội chứng buồng trứng đa nang
– Có sự gia tăng bất thường về nồng độ Testosterone và LH, những chất này sẽ làm gián đoạn quá trình phát triển của nang noãn. Buồng trứng xuất hiện nhiều nang nhỏ (từ 6 – 10 nang < 10mm) do nang noãn không phát triển được, trứng không thể trưởng thành và không có hiện tượng rụng trứng.
– Do thừa hưởng di truyền từ thế hệ trước: Yếu tố gen, phụ nữ bị buồng trứng đa nang có khả năng mẹ và chị gái bị buồng trứng đa nang. Vai trò insulin cũng có liên quan. Insulin là một nội tiết tố có liên quan đến sự kiểm soát đường trong cơ thể. Ở những người bị buồng trứng đa nang có vấn đề trong sử dụng insulin, dẫn tới tăng androgens, gây nên mụn trứng cá, mập phì, rậm lông và ảnh hưởng tới chức năng của rụng trứng và có sự kết hợp với một số yếu tố từ môi trường như lối sống, chế độ ăn
2. Triệu chứng lâm sàng
– Rối loạn kinh nguyệt: Kinh thưa, kinh không đều hay vô kinh là những rối loạn về kinh nguyệt thường gặp trong hội chứng buồng trứng đa nang.
Đây là một trong những tiêu chuẩn chính để chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang. Rậm lông, mụn, rụng tóc:
– Rậm lông trên mặt và cơ thể: Đây là biểu hiện của tình trạng cường Androgen. Có khoảng 92% phụ nữ rậm lông có hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm.
– Mụn mọc ở mặt, lưng cũng rất thường gặp: Theo nghiên cứu của Eden thực hiện 1991 cho thấy khoảng 3/4 phụ nữ bị mụn có hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm.
– Béo phì: 30-50% phụ nữ buồng trứng đa nang bị béo phì. Rối loạn trong quá trình chuyển hóa dẫn đến tình trạng phân bố mỡ không đồng đều. Để xác định tình trạng béo phì người ta dựa vào chỉ số BMI (>25) hay tỉ số vòng eo/vòng mông. Một số nghiên cứu cho rằng béo phì cũng có vai trò trong cơ chế bệnh sinh của buồng trứng đa nang. Kiểm soát cân nặng có thể giúp cải thiện tiên lượng của hội chứng buồng trứng đa nang.
Cận lâm sàng
– Định lượng nội tiết tố: LH > 10mUI/ml; LH/FSH > 2; Testosterone > 1.5 ng/ml.
– Siêu âm: hai buồng trứng to, có nhiều nang nhỏ ở cả hai buồng trứng. Các nang này chứa đầy dịch. Có trên 10 nang (<10mm).
U nang buồng trứng
là sự phát triển bất thường của buồng trứng, do sự tích tụ của các chất dịch dẫn tới hình thành một nang trong buồng trứng. U nang buồng trứng là một loại bệnh đe dọa chức năng sinh sản của các chị em, nó có thể biến chứng thành ung thư buồng trứng, khi đã đến giai đoạn này thì các tế bào phát triển rất nhanh, có thể khiến người bệnh tử vong. Chính vì thế, các chị em nên sáng suốt điều trị bệnh ngay từ giai đoạn đầu.
Nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng
Cho đến nay nguyên nhân gây ra bệnh u nang buồng trứng vẫn chưa rõ ràng, tuy nhiên dưới đây là những nguyên nhân cơ bản được các bác sĩ chuyên khoa chia sẻ tới các chị em:
- Các chức năng của buồng trứng bị rối loạn nôi tiết dẫn tới hậu quả là u nang buồng trứng. Trường hợp này người bệnh thường có các dấu hiệu như rối loạn chu kì kinh nguyệt, béo phì, xuất hiện nhiều lông trên mặt và khó có con.
- Chu kì kinh nguyệt kéo dài, có biểu hiện chảy máu nặng do thể vàng – một đơn vị chức năng của buồng trứng hoạt động mạnh vượt tuyến cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng. Một số ít bệnh nhân bị đau bụng cấp tính do vỡ nang trứng
U nang buồng trứng có thể gây vô sinh
- U nang buồng trứng còn do các nang trứng không hấp thụ được các chất lỏng trong buồng trứng, không phát triển đẩy đủ.
- Xuất huyết u nang do các mạch máu của nang trứng bị vỡ dẫn tới những cơn đau cấp tính.
Nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng và cách điều trị
Đối với dạng u nang buồng trứng cơ năng thì người bệnh không cần quá lo lắng, các dạng u này có thể tự biến mất sau từ 3 – 6 chu kì kinh. Tuy nhiên, với trường hợp người bệnh bị u nang buồng trứng thực thể thì cần thiết là phải phẫu thuật bóc tách và cắt bỏ khối u nang.
Bệnh nhân là người lớn tuổi mà bị u nang nước thì phương pháp hiệu quả nhất là phẫu thuật cắt bỏ cả hai bên buồng trứng, tránh tình trạng u nang này phát triển lan sang các bộ phận khác.
U nang buồng trứng khi mang thai cần đặc biệt lưu ý, cần phải tuân theo chỉ định của bác sĩ, nếu giữ lại thai nhi thì vẫn cần phải thực hiện phẫu thuật bóc tách vào khoảng tháng 4 của thai kì.
U nang buồng trứng không điều trị kịp thời có thể biến chứng thành u ác tính
Những phụ nữ đang trong độ tuổi sinh đẻ mà vẫn muốn có thai thì cần tiến hành nhanh chóng phẫu thuật bóc tách khối u để bảo toàn buồng trứng và tử cung.
Nguồn: báo mới